Wydawca treści
Polskie lasy
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.
W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.
Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.
W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.
Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.
W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.
W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.
Raporty o stanie lasów w Polsce
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Lasy nadleśnictwa
Lasy nadleśnictwa
Powierzchnia ogólna Nadleśnictwa Mrągowo wynosi 19 964 ha, w tym drzewostany zajmują 18 664 ha. Lesistość terenu wynosi średnio 24,3%, największa jest na terenie gminy Piecki, gdzie wynosi 53,8 %. Nadleśnictwo składa się z trzech obrębów: Gązwa, Sadłowo i Mrągowo. Mamy tu prawie wszystkie siedliska z występujących na terenie RDLP Olsztyn oraz większość rodzimych gatunków drzew (z czego sosna zajmuje 41% powierzchni, świerk – 16%, brzoza – 19%).
Lasy Nadleśnictwa Mrągowo stanowią 218 kompleksów leśnych. Tworzą one generalnie zwarte kompleksy. Większość lasów skupiona jest w 3 kompleksach leśnych powyżej 2000 ha stanowiących ogółem 62 % jego powierzchni. Lasy prywatne występują przeważnie w dużym rozproszeniu i na niewielkich obszarach. Często przylegają do lasów nadleśnictwa, ale rzadko stanowią wśród nich enklawy.
Cechą charakterystyczną Pojezierza Mrągowskiego jest występowanie szeregu południkowo układających się rynien, w obrębie których często występują jeziora. Dział wodny Wisły i Pregoły przebiega w ten sposób, że wody z zachodnich rynien kierują się na południe do Narwi, ze wschodu zaś do Łyny. Wzdłuż rynien ciągną się wały ozów i kemów, ale na wysoczyznach między rynnami występuje glina morenowa. Wzniesienia nad poziom morza wahają się w granicach 130 - 170m. Budowa geomorfologiczna jest bardzo zróżnicowana, z bogata siecią rzek, pradolin, bruzd rynnowych z licznymi jeziorami. Tutejszy krajobraz cechują względne różnice wysokości dochodzące w strefie moreny czołowej do 20-30 m, przez co krajobraz urozmaicony jest licznymi wzniesieniami z jarami i wąwozami.
Z budową geologiczną wiąże się występowanie określonych typów gleb. Od żyzności gleb zależy bogactwo i różnorodność życia roślinnego. Gleby Nadleśnictwa Mrągowo zostały wytworzone z utworów ostatniego zlodowacenia bałtyckiego. Znaczna cześć nadleśnictwa położona jest na równinie sandrowej oraz częściowo na wysoczyźnie polodowcowej zbudowanej głównie z utworów moren dennych i czołowych fazy pomorskiej. W obrębach Gązwa i Sadłowo największy udział maja żyźniejsze gleby płowe, gdzie dominującym substratem jest tutaj glina zwałowa. W tej części nadleśnictwa dominują siedliska lasowe, z większym udziałem gatunków drzew liściastych: buka, dębu, brzozy, graba, olchy, jesiona i klonu. W obrębie Mrągowo największy udział mają uboższe gleby bielicowo –rdzawe i gleby brunatno – rdzawe, przez co dominują tu siedliska borowe, gdzie występują głównie drzewa iglaste: sosna i świerk.
W lasach nadleśnictwa Mrągowo występuje wiele gatunków roślin i zwierząt podlegających różnym formom ochrony przyrody. Spośród roślin objętych ochroną gatunkową występują tu: lilia złotogłów, zawilec wielkokwiatowy, wawrzynek wilczełyko, podkolan biały, bluszcz pospolity, rosiczka, różne gatunki storczyków, pióropusznik strusi. Wśród zwierząt występujących na terenie nadleśnictwa występują gatunki łowne: łosie, jelenie, sarny, dziki, zające, lisy, jenoty, borsuki, kuny, norki. Ze zwierząt chronionych spotkać tu można wilki, rysie, bobry, wydry. Dobre warunki bytowania znalazły tu również ptaki chronione objęte ochroną strefową, takie jak: orliki krzykliwe, bieliki, bociany czarne i kanie: czarna i ruda. Wśród innych gatunków objętych ochroną ciekawostką jest występowanie pojedynczych stanowisk żółwia błotnego.