Bukiew…co z czym i dlaczego ?

Bukiew to nic innego jak owoce z drzewa o nazwie buk. Trójgraniaste, centymetrowe, brązowe orzeszki okryte łupiną z kolczastymi wyrostkami, która otwiera się gdy dojrzeje. Nasiona te najczęściej są zjadane przez zwierzęta, ale dawniej były wykorzystywane również przez ludzi- robiono z nich mąkę, olej czy napoje. W dzisiejszych czasach zapomnieliśmy o dawnych zastosowaniach orzeszków. Dzisiaj zbierane są i wykorzystywane w szkółkach leśnych do produkcji sadzonek.

A do czego?

Nasiona buka obradzają w zależności od warunków atmosferycznych, a lata nasienne przypadają raz na 7-8 lat. Najwięcej bukwi rodzą buki rosnące samotnie, z dużą, rozłożystą koroną. Podstawowym źródłem zbieranych nasion są gospodarcze drzewostany nasienne, które wyróżniają się dobrą jakością hodowlaną, czyli są po prostu najładniejsze. W Nadleśnictwie Mragowo  znajduje się kilka takich drzewostanów w obrębie Sadłowo o łącznej powierzchni 65, 19 ha. Są to najdalej wysunięte na wschód tereny naturalnego występowanie buka. Gdy mamy tak małą częstotliwość obradzania buka, zbieramy nasiona „na zapas”, aby w przypadku braku urodzaju mieć z czego wyhodować małe sadzonki w szkółce leśnej. Zbiór nasion wiąże się  z produkcją tysięcy sadzonek. Nasza Pani Leśniczy zajmująca się szkółką leśną już zaczęła zbiory i jak sama mówi: „nasion w tym roku jest bardzo dużo, ale niestety większość jest płonnych”, czyli  pustych.

Jak wygląda zbiór nasion ?

Najczęściej nasiona zbiera się ręcznie spod drzew z których opadły. Dla ułatwienia zbioru rozkłada się płachty lub zawiesza siatki w które spadają nasiona. Innym sposobem zbioru jest zamiatanie lub grabienie oraz wykorzystywanie aspiratorów plecakowych czyli „odkurzaczy”. Te metody jednak zbierają nie tylko nasiona, ale też drobne gałązki, okrywy a nawet żwir i piach.  Nasiona można też pozyskiwać ze ściętych drzew, lecz wtedy wymagane jest wysuszenie całych owoców aby okrywy otworzyły się i uwolniły nasiona. W naszym nadleśnictwie pracownicy przeprowadzają zbiór nasion ręczny z ziemi.

 Co dalej?

Nasiona takie muszą być wysuszone, zapakowane i przechowywane w chłodni, aby nie straciły swoich zdolności do kiełkowania.

Nasiona buka zbiera się od października i należy szybko je zebrać, gdyż jest to przysmak zwierząt leśnych i bardzo szybko znikają ze ściółki.